Wat cholesterol écht doet
Cholesterol heeft jarenlang een slechte reputatie gehad, maar in werkelijkheid is het een lichaamseigen, helende stof die we broodnodig hebben.
Ze speelt een rol bij de herstelling van bloedvaten en is essentieel voor de werking van cellen, botten, spieren en hersenen.
Daarnaast helpt cholesterol bij:
- de geheugenfunctie en concentratie
- de productie van gal (voor vetvertering)
- de aanmaak van vitamine D
- de regulatie van hormonen zoals oestrogeen, testosteron en progesteron
Ons lichaam is bovendien slim: als we via voeding meer cholesterol opnemen, vermindert de eigen aanmaak automatisch. Cholesterol is dus geen externe vijand, maar een inwendig gereguleerd bouwmateriaal dat ons lichaam bewust inzet voor herstel en balans.
Wanneer wordt cholesterol dan wél een probleem?
Toch is er één belangrijke nuance: cholesterol wordt pas schadelijk wanneer het geoxideerd raakt. Dat gebeurt vooral onder invloed van chronische ontstekingen, suikers, geraffineerde vetten en stress. Geoxideerde cholesteroldeeltjes kunnen de vaatwand beschadigen en zo bijdragen aan aderverkalking.
Het is dus niet de hoeveelheid cholesterol op zich die gevaarlijk is, maar de kwaliteit en de omgeving waarin die zich bevindt.
De keerzijde van statines
Statines zijn medicijnen die het cholesterolgehalte in het bloed verlagen. Ze doen dat effectief, maar het artikel waarop deze blog is gebaseerd, toont dat de gevolgen dieper reiken dan vaak gedacht.
De lijst van mogelijke bijwerkingen is lang: spierpijn, vermoeidheid, maag- en darmklachten, geheugenproblemen, verwardheid, depressieve gevoelens, slaapproblemen.
Op de langere termijn worden zelfs diabetes type 2, lever- en nierschade en staar genoemd als risico’s.
Statines kunnen bovendien door de bloed-hersenbarrière heen, waar ze ook de cholesterolproductie in de hersenen onderdrukken. Dat kan bij gevoelige mensen leiden tot cognitieve klachten of een soort “mist in het hoofd” die verdwijnt zodra ze met de medicatie stoppen.
Biochemisch gezien grijpen statines in op meerdere processen:
- Ze remmen de werking van vitamine K2, waardoor calcium zich eerder in de bloedvaten dan in de botten opstapelt.
- Ze verlagen de aanmaak van co-enzym Q10, een stof die essentieel is voor de energieproductie in de hartspier.
Het is dus niet moeilijk te begrijpen waarom veel gebruikers zich na verloop van tijd uitgeput of “afgevlakt” voelen.
Schattingen geven aan dat 40% van de gebruikers bijwerkingen ervaart, en dat ongeveer de helft binnen twee jaar stopt.
De voedingsfout rond vetten
De fixatie op cholesterol heeft ook onze voedingsgewoonten grondig beïnvloed.
Jarenlang werd gezegd dat verzadigde vetten – boter, eieren, volle zuivel – de boosdoeners waren. De industrie verving ze door margarines, geraffineerde plantaardige oliën en kunstmatige suikers.
Die verschuiving heeft ons echter niet gezonder gemaakt. Integendeel: het aantal hart- en vaatziekten, diabetes en ontstekingsklachten is sindsdien alleen maar gestegen. Vandaag erkennen steeds meer experts dat het weren van natuurlijke vetten een vergissing was. Onze gezondheid lijdt niet onder vet, maar onder bewerkte voeding, te veel suikers en te weinig beweging.
Volgens onderzoeksjournalist De Wit ligt daar ook de oorsprong van het misverstand: decennialang werden protocollen en richtlijnen gevormd op basis van eenzijdige of zelfs gemanipuleerde data.
Onderzoeksresultaten die niet pasten in het gewenste plaatje, verdwenen soms uit publicatie. Intussen verlaagden de farmabedrijven de grenswaarden voor ‘te hoge cholesterol’, zodat steeds meer mensen in aanmerking kwamen voor medicatie – zelfs jongeren. Artsen valt weinig te verwijten: zij volgen richtlijnen die ze tijdens hun opleiding hebben meegekregen. Maar het vergt moed om oude overtuigingen los te laten en precies dat proces is vandaag stilaan bezig.
Wat je wél kunt doen voor gezonde bloedvaten
Gelukkig ligt er veel binnen onze eigen invloed.
De Wit noemt vitamine C en vitamine K2 als natuurlijke sleutels voor gezonde bloedvaten:
- Vitamine C ondersteunt de aanmaak van collageen, het eiwit dat onze vaatwanden stevig en soepel houdt. Omdat vitamine C snel verbruikt wordt, is dagelijkse aanvoer via voeding of suppletie belangrijk.
- Vitamine K2 regelt de verdeling van calcium in het lichaam: het stuurt calcium naar de botten en houdt het weg uit de bloedvaten.
- K2 komt vooral voor in gefermenteerde voeding zoals natto, kaas of zuurkool, maar ook in supplementvorm is het waardevol.
Daarnaast blijft de basis onveranderd:
- Eet onbewerkt en gevarieerd
- Beweeg dagelijks op een natuurlijke manier
- Beperk suikers en geraffineerde koolhydraten
- Slaap, ontspan en verminder chronische stress
Een Harvard-onderzoek bevestigde dat 80% van alle hart- en vaatziekten kan worden voorkomen met een gezonde levensstijl. Sommige studies tonen zelfs dat verkalkte bloedvaten weer gedeeltelijk kunnen herstellen door de juiste voeding en suppletie. Gezondheid is maakbaar stap voor stap, met kennis, voeding en bewuste keuzes.
Tot slot
Cholesterol is niet de vijand, maar een onderdeel van ons herstelmechanisme. Het echte probleem ligt in ontstekingen, stress, suikers en verkeerde vetten, factoren die we wél kunnen beïnvloeden.
Een gezondere levensstijl en het versterken van je eigen biochemische balans blijven de krachtigste medicijnen. Niet tegen cholesterol, maar voor je hart.
Bron: Gebaseerd op het boek De Cholesterolmythe van Daan de Wit – een radicaal nieuwe visie op het ontstaan, voorkomen en omkeren van hart- en vaatziekten.